Beyin sağlığı için aktivitelerin önemi
Yakın tarihli bir araştırmaya göre, çeşitli aktivitelere katılmak yaşlandıkça beyin sağlığı ve bilişsel yetenekleri koruyabilir. Beyin sağlığı için yapılan araştırmalar sonucunda aktivitenin süresi değil ne kadar çeşitli aktivite yapıldığı ile bağlantılı olduğunu ortaya koydular.Kaçınılmaz olmasa da, bilişsel düşüş genellikle ilerleyen yaşla ilişkilidir. Batı dünyasındaki yetişkinler gittikçe daha uzun yaşarken, beynin işlevini nasıl koruyacağını ve besleyeceğini anlamak her zamankinden daha önemli hale geliyor.
Madalyonun diğer tarafında ise yapılan araştırmalarda, televizyon izlemek gibi daha pasif faaliyetler yaparak uzun süreler geçiren bireylerin daha yüksek bilişsel düşüş yaşamalarının daha olası olduğunu göstermiştir.
Birçok bilim adamı fiziksel, boş zaman ve sosyal aktivitenin bilişsel yetenek ve düşüş üzerindeki etkilerini araştırmıştır. Bununla birlikte, Tampa'daki Güney Florida Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından yapılan yeni bir çalışma biraz farklı bir yaklaşım sergiliyor.
Çeşitliliğin önemi
Genel faaliyet düzeyini değerlendirmek yerine, en son çalışmanın yazarları, çeşitliliğin zihni keskin tutmada rol oynayıp oynamadığını sormaktadır.
Yazarlar, "günlük yaşamda çeşitli etkinliklerden deneyimlemek ve öğrenmek, bilişsel olarak zorlu görevlerde daha iyi performansa yol açan bilişsel rezerv kapasitesini ve direncini arttırmak için konumlandırılmıştır." şeklinde açıklar.
Ayrıca, bir dizi faaliyete katılmak genellikle bireylerin daha fazla insanla tanışması anlamına gelir. Yazarlar sosyal aktivitenin kendi içinde "kişinin sosyal ağını, bilgisini, psikolojik ve bilişsel kaynaklarını" teşvik ettiğini açıklarlar.
Mevcut çalışma için araştırmacılar 34-84 yaşları arasındaki 732 kişiden veri aldılar. Her gün arka arkaya 8 gün boyunca, bu kişilere aşağıdaki yedi ortak etkinlikten herhangi birine katılıp katılmadıklarını sordular:
- çocuklarla zaman geçirmek
- ücretli iş
- boş zaman etkinlikleri
- ev işleri
- resmi gönüllülük
- fiziksel aktivite
- birlikte yaşamadığı insanlara yardım vermek
Bu bilgileri kullanarak, yazarlar her katılımcıya hem etkinlik çeşitliliğini hem de tutarlılığını yakalayan etkinlik çeşitliliği için bir puan verdi.
10 yıl sonra, bilim adamları aynı birey grubuna aynı soruları sordular. Araştırmanın başlangıcında ve sonunda araştırmacılar, her bir katılımcının bilişsel işlevini Telefon Bataryası ile Yetişkin Bilişinin Kısa Testi'ni kullanarak değerlendirdiler.
Bu test sözel akıcılık, çalışma ve sözel bellek, işlem hızı ve dikkat dahil olmak üzere çeşitli bilişsel yetenekleri ölçer.
Süre değil, çeşitlilik önemli
Yazarlar en fazla aktivite çeşitliliğine sahip olanların en yüksek bilişsel işlev puanlarına sahip olduğunu bulmuşlardır. Bir bireyin faaliyetler için harcadığı toplam süreyi ayarladıktan sonra bile, etki hala önemliydi.
Başka bir deyişle, farklı etkinliklere sahip birisinin daha uzun süre aktif olmak için harcama yapması değildir. Bunun yerine, farkı yaratan çeşitliliğin kendisi gibi görünüyor.
Bilim adamları ayrıca, çalışma döneminde etkinlik çeşitliliğini en fazla artıran bireylerin, düşük çeşitlilik seviyelerini koruyan veya çeşitlilik seviyesi azalanlardan iyi bir bilişsel puanlara sahip olduklarını buldular.
İlginç bir şekilde, araştırmacılar çeşitli aktiviteler ve tüm yaş gruplarında daha iyi bilişsel performans arasındaki bu ilişkiyi tanımladılar.
“Sonuçlar 'kullanma veya kaybetme' hedefini destekliyor ve katılımcılarına çok çeşitli aktiviteler içerecek şekilde aktif yaşam tarzlarının tanıtımını hedefleyen gelecekteki müdahaleleri bilgilendirebilir.”
- Yazar Soomi Lee, Ph.D.
Sınırlamalar ve gelecek
Yazarlar çalışmalarının bazı sınırlılıklarına dikkat çekmektedir. Örneğin, çalışma takibini tamamlayan katılımcılar ortalama olarak ABD'deki ortalama bir kişiden daha sağlıklı ve daha eğitimliydi.
Ölçülen etkinin farklı demografik veriler için uygun olup olmadığını belirlemek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Önemli olan çalışma gözlemsel olduğu için, neden ve sonucu doğrulamak mümkün değildir; diğer değişken etkenler sonuçları etkilemiş olabilir. Örneğin, yazarlar en geniş faaliyet yelpazesine katılan bireylerin de en sağlıklı beslenmeye sahip olup olamayacağını merak ediyorlar. Bu durumda, daha iyi beslenme, bilişin artmasına yardımcı olabilir. Araştırma sınırlı bir şekilde yapıldığından daha fazla bulgu edilmesi gerekmekte olduğunu açıklıyorlar.
Yazarlar, gelecekteki çalışmaların yukarıdaki konuların bazılarını ele alabileceğini ummaktadır.
Bununla birlikte, genel olarak yazar Soomi Lee, bulgularının “çeşitli ve düzenli faaliyetlere sahip aktif ve meşgul yaşam tarzının beyin sağlığımız için şart olduğunu” sonucuna varıyor.
Yorum Gönder